Aktualności
III Konferencja naukowa Płuca Serce Stawy „ Wczesna diagnostyka ma znaczenie”
Data publikacji:
14 stycznia 2025
Serdecznie zapraszamy na III Konferencję naukową Płuca Serce Stawy „ Wczesna diagnostyka ma znaczenie” organizowaną przez Profesor Otylię Kowal-Bielecką która odbędzie się w dniach 17-18.1.2025 w Białymstoku.
Szczegółowe informacje o konferencji dostępne są pod linkiem: https://konferencja-pss.pl/
Do pobrania:
Konferencja uzyskała patronat Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego.
dr med. Piotr Krawiec Sekretarz Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM Prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
Stanowisko Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego dot. dostępu do innowacyjnego leczenia w chorobach reumatycznych w Polsce od 1 stycznia 2025 r.
Data publikacji:
10 stycznia 2025
Dostęp pacjentów z chorobami reumatycznymi do innowacyjnego leczenia w Polsce ulega systematycznej poprawie. Ze względu na złożony patomechanizm, heterogenny obraz kliniczny, współwystępowanie innych chorób oraz zróżnicowaną osobniczo odpowiedz na leczenie istnieje potrzeba dostosowanej, skrojonej na miarę pacjenta terapii.
Obejmowanie refundacją kolejnych leków o odmiennych mechanizmach działania jest kluczowym aspektem w prognozowaniu długoterminowej skuteczności terapii na poziomie populacyjnym. Pozwala to na skuteczne leczenie co raz większej liczby pacjentów dając im szansę na życie bez aktywnej choroby i jej odległych skutków.
Refundacja innowacyjnych terapii w Polsce ma miejsce głównie w ramach programów lekowych. W reumatologii pacjenci mają dostęp do leczenia w ramach 8 programów lekowych obejmujących 13 wskazań klinicznych z zakresu chorób zapalnych stawów, układowych chorób tkanki łącznej i metabolicznych kości:
LECZENIE CHORYCH Z AKTYWNĄ POSTACIĄ REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW I MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO ZAPALENIA STAWÓW – program lekowy B.33
LECZENIE CHORYCH Z ŁUSZCZYCOWYM ZAPALENIEM STAWÓW (ŁZS) – program lekowy B.35
LECZENIE CHORYCH Z AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) – program lekowy B.36
LECZENIE PACJENTÓW Z AKTYWNĄ POSTACIĄ SPONDYLOARTROPATII (SpA) BEZ ZMIAN RADIOGRAFICZNYCH CHARAKTERYSTYCZNYCH DLA ZZSK – program lekowy B.82
LECZENIE PACJENTÓW Z UKŁADOWYMI ZAPALENIAMI NACZYŃ – program lekowy B.75
LECZENIE PACJENTÓW Z CHOROBĄ ŚRÓDMIĄŻSZOWĄ PŁUC – program lekowy B.135
LECZENIE CHORYCH Z TOCZNIEM RUMIENIOWATYM UKŁADOWYM (TRU, SLE) – program lekowy B.150
LECZENIE PACJENTEK Z CIĘŻKĄ POSTACIĄ OSTEOPOROZY POMENOPAUZALNEJ – program lekowy B.160
Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Zdrowia od 1 stycznia 2025 r. refundacją w ramach programów objęte są następujące produkty lecznicze (w kolejności alfabetycznej nazw substancji czynnej i nazw produktów leczniczych):
- adalimumab (Amgevita, Hyrimoz, Idacio, Yuflyma),
- anakinra (Kineret),
- anifrolumab (Saphnelo),
- baricytynib (Olumiant),
- bimekizumab (Bimzelx),
- canakinumab (Ilaris),
- certolizumab pegol (Cimzia),
- etanercept (Erelzi),
- filgotynib (Jyseleca),
- golimumab (Simponi),
- guselkumb (Tremfya),
- infliksymab (Flixabi, Remsima, Zessly),
- ixekizumab (Taltz),
- nintedanib (Ofev),
- risankizumab (Skyrizi),
- rituksymab (Mabthera, Riximyo, Ruxience),
- romosozumab (Evenity),
- sekukinumab (Cosentyx),
- tocilizumab (RoActemra, Tyenne),
- tofacytynib (Xeljanz),
- upadacytynib (Rinvoq).
Powyższe leki charakteryzują się różnymi punktami uchwytu w patomechanizmie rozwoju zapalnych, układowych i metabolicznych chorób reumatycznych. Obejmują one następujące mechanizmy działania:
- hamowanie aktywności TNF alfa,
- hamowanie aktywności IL-1,
- hamowanie aktywności IL-6,
- hamowanie aktywności IL-17A,
- hamowanie aktywności IL-17A/17F,
- hamowanie aktywności IL-23,
- hamowanie aktywności limfocytów B (anty-CD20),
- hamowanie aktywności kinaz janusowych (inhibitory JAK),
- hamowanie aktywności interferonów typu I,
- hamowanie aktywności kinaz tyrozynowych (terapia antyfibrotyczna),
- hamowanie aktywności sklerostyny (terapia kościotwórcza).
Zgodnie ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego z lipca 2022 r. oraz późniejszymi wspólnymi wystąpieniami Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego i konsultanta krajowego w dziedzinie reumatologii, dostęp pacjentów do refundowanych terapii w latach 2023-2024 poszerzył się o nowe substancje czynne w nowych wskazaniach klinicznych lub nowe substancje czynne w dotychczas refundowanych wskazaniach lub nowe wskazania kliniczne dla leków dotychczas refundowanych (w kolejności alfabetycznej):
- anifrolumab (inhibitor interferonów typu I) – SLE/TRU (B.150),
- bimekizumab (inhibitor IL-17A/17F) – ŁZS (B.35), ZZSK (B.36) i nr-axSpA (B.82),
- canakinumab (inhibitor IL-1 beta) – postać układowa MIZS i ch. Stilla u dorosłych (B.33),
- filgotynib (inhibitor JAK1) – RZS (B.33),
- guselkumb (inhibitor IL-23) – ŁZS (B.35),
- nintedanib (inhibitor kinaz tyrozynowych) – choroba śródmiąższowa płuc o fenotypie postępującym z włóknieniem (ILD-PF) w przebiegu chorób układowych tkanki łącznej, w tym RZS (B.135),
- risankizumab (inhibitor IL-23) – ŁZS (B.35),
- romosozumab (inhibitor sklerostyny) – ciężka postać osteoporozy pomenopauzalnej (B.160),
- sekukinumab (Cosentyx) – MIZS (B.33),
- tocilizumab (RoActemra, Tyenne) – postać dożylna (off-label) – GCA (B.75),
- tofacytynib (inhibitor JAK1/JAK3) – MIZS (B.33), ZZSK (B.36).
Powyższe terapie, objęte refundacją w ostatnim okresie, mają istotne znaczenie w ratowaniu zdrowia i zapobiegania trwałemu kalectwu, ale w części wskazań klinicznych, także ratowaniu bezpośrednio życia pacjentów. Dotyczy to szczególnie pacjentów z ciężkimi postaciami układowych zapaleń naczyń, tocznia rumieniowatego układowego oraz choroby Stilla u dzieci i dorosłych.
W przypadku układowych zapaleń naczyń (B.75) oraz choroby Stilla (B.33), oprócz obejmowania refundacją kolejnych terapii, zgodnie z projektem przedstawionym przez ekspertów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego wraz z konsultantem krajowym w dziedzinie reumatologii, istotnie zmienione zostały kryteria kwalifikacji oraz oceny skuteczności leczenia w ww. chorobach w ramach programów lekowych. Umożliwiają one szybsze włączenie leczenia biologicznego w ciężkich postaciach choroby, w tym także praktycznie w pierwszej linii leczenia indukującego remisję. Jednocześnie program leczenia układowych zapaleń naczyń został włączony pod nadzór Zespołu Koordynacyjnego ds. Leczenia Biologicznego w Chorobach Reumatycznych oraz trwają pracę nad budową nowego modułu SMPT dla tego programu.
Wszystkie powyższe korzystne dla pacjentów zmiany są wspólnym sukcesem Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego i konsultanta krajowego w dziedzinie reumatologii oraz efektem dobrej współpracy z Ministerstwem Zdrowia, AOTMiT i centralą Narodowego Funduszu Zdrowia.
Pomimo stałego zwiększania liczby dostępnych leków, nie wszystkie potrzeby pacjentów są w pełni zaspokojone. Dotyczy to, zarówno wskazań i mechanizmów działania już refundowanych, jak i nowych wskazań klinicznych oraz leków o nowych mechanizmach działania jeszcze niedostępnych dla pacjentów w Polsce.
Aktualnie, biorąc pod uwagę rekomendacje lub wskazania rejestracyjne, dostęp do leczenia powinien poszerzyć się o następujące leki w następujących wskazaniach:
- nowe substancje czynne w nowych wskazaniach klinicznych
- mepolizumab (inhibitor IL-5) – EGPA (B.75)
- benralizumab (inhibitor IL-5) – EGPA (B.75)
- nowe wskazania kliniczne dla leków dotychczas refundowanych
- tocilizumab (inhibitor IL-6) – postać podskórna (on-label) – MIZS (B.33),
- baricytynib (inhibitor JAK2) – MIZS (B.33)
Spośród leków biologicznych należy także rozważyć refundację rytuksymabu off-label w układowych chorobach tkanki łącznej, m.in. we wskazaniach toczeń rumieniowaty układowy oraz choroba śródmiąższowa płuc w przebiegu twardziny układowej.
Z uwagi na istotne ryzyko zakażeń, wynikające z zaburzeń funkcji układu immunologicznego w przebiegu chorób z autoimmunizacji oraz stosowanego leczenia immunosupresyjnego, pacjenci z ww. schorzeniami w Polsce, niezależnie od wieku, powinni mieć refundowany dostęp do wszystkich zalecanych szczepień, w tym przeciw półpaścowi.
Kryteria programów lekowych zostały istotnie i korzystnie zmienione w 2021 i 2022 r. W większości odpowiadają one aktualnym rekomendacjom EULAR/ACR. Korzystne zmiany obejmują, zarówno kryteria kwalifikacji, jak i oceny skuteczności leczenia w chorobach zapalnych stawów. Spośród dalszych koniecznych zmian należy wymienić:
- obniżenie progu kwalifikacji do programu lekowego dla pacjentów z RZS do umiarkowanej aktywności choroby (DAS 28 >3,2) (B.33),
- skrócenie czasu nieskutecznego leczenia dwoma niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi u pacjentów z axŁZS/ZZSK/SpA do 4 tygodni łącznie (B.35, B.36, B.82),
- dostosowanie kryteriów programu lekowego w części obejmującej leczenie MIZS do aktualnych rekomendacji (B.33),
- w szczególnych przypadkach umożliwienie kwalifikacji pacjentów niespełniających części kryteriów programu lekowego za zgodą Zespołu Koordynacyjnego – leczenie pacjentów z układowymi zapaleniami naczyń (B.75), chorobą śródmiąższową płuc (B.135) oraz toczniem rumieniowatym układowym (B.150).
Poszerzanie dostępu do leków biologicznych oraz inhibitorów JAK powinno się także odbywać poprzez sukcesywne przenoszenie wskazanych terapii do lecznictwa ambulatoryjnego w optymalnym dla pacjentów modelu. Polskie Towarzystwo Reumatologiczne we współpracy z konsultantem krajowym w dziedzinie będzie nadal podejmowało aktywne działania skutkujące poprawą dostępności do leczenia w chorobach reumatycznych w Polsce.
dr Marcin Stajszczyk przewodniczący Komisji ds. Polityki Lekowej
Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM Prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
Sprawozdanie WOŚP 2024
Data publikacji:
08 stycznia 2025
Szanowni Państwo,
W nowym roku chciałbym zwrócić się z prośbą do wszystkich użytkowników sprzętu zakupionego przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy o przesłanie sprawozdań za rok 2024. Proszę o ich przesłanie na adres mailowy Zarządu Głównego (sekretariat.zg.ptr@gmail.com)
Wzór sprawozdania do pobrania tutaj
Z góry dziękuję za współpracę i szybkie przekazanie dokumentów.
dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM Prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
Zaproszenie do Współpracy z Sekcją Młodych Reumatologów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
Data publikacji:
30 grudnia 2024
Szanowni Państwo,
Z ogromną radością zapraszamy wszystkie oddziały Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego do nawiązania współpracy z Sekcją Młodych Reumatologów. Naszym celem jest stworzenie platformy wspierającej rozwój młodych specjalistów, a także integracja środowiska reumatologicznego w Polsce poprzez wymianę doświadczeń, wiedzy i wspólną organizację wydarzeń naukowych.
Po więcej informacji zapraszam do zakładki Sekcja Młodych Reumatologów
Z wyrazami szacunku,
dr Małgorzata Helon Moderator Sekcji Młodych Reumatologów
Polskie Towarzystwo Reumatologiczne
Konkurs ofert
Data publikacji:
27 grudnia 2024
Polskie Towarzystwo Reumatologiczne ogłasza konkurs ofert na stworzenie multimedialnej platformy edukacyjnej wraz z obsługą treści edukacyjnych, budowę strony internetowej oraz rozwój i prowadzenie mediów społecznościowych.
Szczegóły konkursu w załączniku
dr med. Piotr Krawiec Sekretarz Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM Prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
Komunikat Prezesa PTR i Konsultant Krajowej w dziedzinie reumatologii
Data publikacji:
19 grudnia 2024
Według szacunków, aż 99,5% Polaków po 50. roku życia przeszło pierwotne zakażenie wirusem ospy wietrznej i półpaśca (herpesvirus varicella zoster, VZV), co naraża ich na ryzyko reaktywacji zakażenia w postaci półpaśca.
Pacjenci z autoimmunizacyjnymi/autozapalnymi chorobami reumatycznymi są wielokrotnie bardziej narażeni na zachorowanie na półpasiec w porównaniu do osób zdrowych w tym samym wieku, a zwiększone ryzyko dotyczy także młodych pacjentów od 18 roku życia. Oprócz czynników ryzyka charakterystycznych dla ogólnej populacji, takich jak wiek >50 lat, płeć żeńska, współistniejące choroby przewlekłe czy niedobory odporności, u osób z chorobami reumatycznymi dochodzą dodatkowe czynniki związane z leczeniem, w tym:
- glikokortykosteroidy (prednizon >20 mg przez co najmniej 2 tygodnie lub >40 mg przez co najmniej tydzień),
- inhibitory kinaz janusowych (20-krotny wzrost ryzyka),
- rytuksymab (10-krotny wzrost ryzyka),
- inhibitory TNF alfa (9-krotny wzrost ryzyka),
- inhibitory IL-6 (8-krotny wzrost ryzyka),
- klasyczne syntetyczne leki modyfikujące przebieg choroby (7-krotny wzrost ryzyka).
Ponadto, u 6% pacjentów z toczniem rumieniowatym układowym leczonych anifrolumabem dochodzi do reaktywacji zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca.
W przypadku pacjentów z chorobami reumatycznymi półpasiec ma częściej ciężki przebieg, powoduje więcej powikłań (m.in. udar mózgu), a także ogranicza możliwość rozpoczęcia lub kontynuacji skutecznej terapii, co uniemożliwia uzyskanie remisji lub niskiej aktywności choroby.
Aktualnie trwają końcowe prace grupy ekspertów PTR dot. opracowania polskich rekomendacji dotyczących szczepień przeciw półpaścowi.
W Polsce od 2023 r. dostępna jest jedna szczepionka przeciw półpaścowi o nazwie Shingrix, która charakteryzuje się wysokim profilem bezpieczeństwa, również u pacjentów z chorobami reumatycznymi. Obecnie, zgodnie z obowiązującym obwieszczeniem MZ, jest ona refundowana jedynie dla osób powyżej 65 roku życia z dodatkowymi czynnikami ryzyka rozwoju półpaśca z odpłatnością 50%.
Wraz z publikacją rekomendacji planowane jest również opracowanie ścieżki umożliwiającej pacjentom szczepienie w aptekach otwartych przy ośrodkach reumatologicznych lub w ich pobliżu.
Biorąc pod uwagę wymienione czynniki ryzyka reaktywacji zakażenia VZV w populacji pacjentów z chorobami reumatycznymi, szczepienie w celu zapobiegania półpaścowi oraz neuralgii półpaścowej w tej grupie pacjentów powinno być refundowane dla osób powyżej 18 roku życia, co jest zgodne ze wskazaniem wymienionym w ChPL. Ponadto, zasadne wydaje się umieszczenie szczepionki na liście bezpłatnych leków dla seniorów powyżej 65 roku życia.
dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM Prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska Konsultant krajowa w dziedzinie reumatologii
Komunikat Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
Data publikacji:
19 grudnia 2024
Zgodnie z postanowieniami statutu Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego (§ 28 pkt 6), Zarząd Główny PTR podjął uchwały o powołaniu następujących Sekcji PTR oraz ich moderatorów:
Sekcja współpracy międzynarodowej – moderator prof. Otylia Kowal-Bielecka
Sekcja chorób metabolicznych kości – moderator prof. Piotr Leszczyński
Sekcja chorób rzadkich – moderator prof. Katarzyna Życińska
Sekcja reumatologii wieku rozwojowego – moderator dr Bogna Dobrzyniecka
Sekcja rezonansu magnetycznego – moderator prof. Wadim Wojciechowski
Sekcja tomografii komputerowej – prof. Joanna Makowska
Sekcja ultrasonografii – moderator prof. Sławomir Jeka
Sekcja kapilaroskopii – moderator prof. Ewa Wielosz
Sekcja młodych reumatologów – moderator dr Małgorzata Helon
Sekcja historyczna – moderator prof. Eugeniusz Kucharz
Regulamin Sekcji PTR przyjęty uchwałą ZG PTR z dnia 12 grudnia 2024 r. określa tryb powoływania i rozwiązywania Sekcji Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego, ich strukturę oraz sposób i zasady ich funkcjonowania:
dr med. Piotr Krawiec Sekretarz Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM Prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
Lupus & Autoimmunity Summit
Data publikacji:
02 grudnia 2024
Serdecznie zapraszamy na III Konferencję Lupus & Autoimmunity Summit która odbędzie się w dniach 06-07.12.2024 w Poznaniu.
Szczegółowe informacje o konferencji dostępne są pod linkiem: lupus
Konferencja uzyskała patronat Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego.
dr med. Piotr Krawiec Sekretarz Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM Prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
Komunikat Komisji Statutowej PTR
Data publikacji:
20 listopada 2024
Uprzejmie informujemy, że w dniu 26 września 2024 r. Walne Zgromadzenie Delegatów Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego przegłosowało utworzenie Komisji Statutowej, w skład której weszło osiem osób:
Dariusz Chudzik
Anna Felis-Giemza
Zbigniew Guzera
Eugeniusz Kucharz
Joanna Makowska
Wojciech Romanowski
Anita Tokarczyk-Knapik
Piotr Wiland
Każdy członek Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego może zgłosić swoją propozycję zmian w statucie drogą mailową na adres statutptr@gmail.com w nieprzekraczalnym terminie do 07.01.2025 r.
Aktualna wersja statutu znajduje się na stronie PTR:
https://www.reumatologia.ptr.net.pl/?statut-polskiego-towarzystwa-reumatologicznego
Wszystkie zgłoszone uwagi zostaną przeanalizowane przez Komisję Statutową, która przygotuje następnie projekt nowego Statutu PTR.
Projekt zostanie przedstawiony podczas Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Delegatów, które zostanie zwołane przez ZG PTR w 2025 r.
Z upoważnienia Komisji Statutowejprof. dr hab. Piotr Wiland
World’s TOP 2 % Scientists oraz Central European Rheumatology Award
Data publikacji:
14 listopada 2024
W rankingu przygotowanym przez Uniwersytet Stanforda we współpracy z wydawnictwem Elsevier – World’s TOP 2% Scientists – znalazł się prof. Eugeniusz J. Kucharz.
World’s TOP 2 % Scientists składa się z dwóch list, pierwszej obejmującej całą karierę naukową (bazując na informacjach od 1960 r.) i drugiej, która opiera się na danych bibliometrycznych z ostatniego roku kalendarzowego (dane zawarte sią w bazie danych Scopus). Brana jest pod uwagę m.in. liczba cytowań z uwzględnieniem autocytowań oraz indeks Hirscha. Pan prof. E.J. Kucharz znalazł się w rankingu obejmującym 2023 r.
Prof. E.J. Kucharz otrzymał także honorowe wyróżnienie Central European Rheumatology Award, które zostanie wręczone podczas najbliższego Środkowoeuropejskiego Kongresu Reumatologicznego (14th Central European Congress of Rheumatology, CECR 2024) w Ljubljanie.
Prof. E.J. Kucharz jest byłym kierownikiem Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Reumatologii ŚUM w Katowicach, byłym prezesem Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego oraz członkiem ZG PTR wielu kadencji. Obecnie jest moderatorem Sekcji Historycznej PTR.
ZG PTR składa Panu Profesorowi najserdeczniejsze gratulacje i życzy dalszych sukcesów, które jednocześnie rozsławiają polską reumatologię na arenie międzynarodowej.
dr med. Piotr Krawiec Sekretarz Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego
dr hab. med. Zbigniew Żuber, prof. UAFM Prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego